Dieren worden steeds vaker ingezet om het welzijn van mensen te verbeteren. Maar wat met het welzijn van die dieren zelf? De meeste onderzoeken focussen op de mens. De stem van de hond of kat ontbreekt. Wat als we daar verandering in brengen? Kunnen zorgvuldig geselecteerde en goed opgeleide dieren ook plezier en voldoening halen uit het werk dat ze doen? Tijd om hun welzijn mee te onderzoeken.
Dieren worden steeds vaker ingezet binnen zorg, onderwijs en welzijn. Hun aanwezigheid zorgt voor rust, verbinding, motivatie en vreugde bij mensen. Dat is niet langer alleen aanvoelen: het positieve effect van dieren op mensen wordt intussen stevig onderbouwd door wetenschappelijk onderzoek.
Maar één vraag blijft onderbelicht: wat met het welzijn van de dieren zelf?
Met het project ‘Plezier voor twee’ willen we daar verandering in brengen. We willen onderzoeken in welke mate honden en katten – die zorgvuldig geselecteerd en opgeleid zijn om te functioneren binnen een AAS-context (Animal Assisted Services) – ook daadwerkelijk plezier, ontspanning en zingeving ervaren in hun rol. Niet als instrument, maar als actieve deelnemer.
Het project stelt het perspectief van het dier centraal. Wat vertelt hun lichaamstaal ons? Wanneer geven ze signalen van overbelasting, en wanneer net van enthousiasme? Hoe herkennen we die signalen betrouwbaar in de praktijk, en wat kunnen we ermee in de verdere opleiding, selectie en begeleiding van AAS-teams?
We willen hierbij samenwerken met hogescholen, universiteiten en praktijkorganisaties om kwalitatief en praktijkgericht onderzoek op te zetten, onderbouwd met observaties, metingen en belevingsverslagen. Zowel de begeleiders als het netwerk rond het dier worden betrokken.
“Plezier voor twee” wil bouwen aan een toekomst waarin niet alleen mensen, maar ook dieren floreren in hun rol als ‘compagnon for life’.
1. Inzichten in dierenwelzijn: we weten hoe zorgvuldig geselecteerde AAS-honden en -katten hun rol ervaren, op korte en lange termijn. 2. Signalenkaart: er is een leidraad ontwikkeld om stress, plezier en overbelasting bij AAS-dieren te herkennen. 3. Selectie en begeleiding: we geven aanbevelingen voor selectie, training en begeleiding van zorgdieren, met focus op welzijn. 4. Bewustwording: via communicatie en workshops is het bewustzijn rond dierenwelzijn in AAS versterkt bij professionals.